Na Gamezilli pojawił się świetny cykl Wiktora Cegły "Jak zostać dziennikarzem growym", którego lekturę polecamy. Poniżej znajdziecie moje porady i zasady, którymi kieruję się pisząc, jak również oceniając potencjalnych współpracowników. Nie są to oczywiście prawdy objawione, a raczej moje przemyślenia. Jest to jednak jakiś tam zestaw wskazówek, które sprawdziły się w przypadku Polygamii.
Jak dostać się do branży? Najkrótsza odpowiedź na to pytanie brzmi: należy dużo i dobrze pracować.
Na sukces trzeba sobie zapracować. Owszem, zapewne każdy zna parę "success story", jednak ludzie nie pamiętają, że zazwyczaj są one owocem długiego okresu ciężkiej pracy. Dla przykładu powiem, że zanim Polygamia stała się częścią gazeta.pl dla nas ten okres trwał ponad 1,5 roku. I naprawdę nikt z nas wtedy nie sądził, że dla niektórych z nas stanie się to sposobem na życie.
Co zrobić, jeżeli prowadzicie własną stronę/bloga? Przede wszystkim być regularnym i systematycznym. Strona musi żyć, a ludzie muszą wiedzieć, że znajdą na niej regularnie nowe rzeczy. Należy przyzwyczaić czytelników, że jest sens Was odwiedzać po treści, których szukają. Warto też poszukać swojej niszy. Generalnie moja recepta mówi, że należy stać się w czymś dobrym, a potem poszerzać swoje kompetencje.
A jeżeli chcecie trafić do którejś z innych redakcji? Należy być wytrwałym. Redaktorzy to zapracowani ludzie i mają sporo innych zajęć związanych z prowadzeniem redakcji. Wiążą się z tym dwie zasadnicze rzeczy - mogą zapomnieć, że coś dla nich napisaliście, co nadal czeka na ocenę; co jakiś czas należy im się delikatnie przypominać. Po drugie - nie mają też czasu na przepisywanie od nowa wszystkiego co stworzyliście. Należy więc oddawać teksty dopracowane.
Przysyłając swój tekst do danej redakcji zwróćcie uwagę na błędy ortograficzne, powtórzenia, literówki itd. Brzmi to może banalnie, ale uwierzcie mi, że parę tekstów to pogrzebało. Czasami warto przepuścić tekst przez "testowego czytelnika" przed nadesłaniem.
Nadesłany tekst dostosujcie do wymogów danej redakcji. Różne strony i pisma mają różną stylistykę, inaczej podchodzą do pewnych spraw. Jeżeli chcecie z kimś współpracować, dostosujcie swoje teksty do niego. Co więcej, im mniej pracy trzeba będzie poświęcić Waszym tekstom, tym lepiej dla Was. W końcu macie być pomocą, a nie utrapieniem.
Jak pisać? (porady głównie pod internetowego bloga o grach, z racji tego, że taki właśnie prowadzę)
- Ciekawie. Nie bójcie się swoich opinii i dajcie się poznać swoim czytelnikom, pamiętajcie jednak, że przed ich wyrażeniem należy je przemyśleć. Często mniej ważne historie mogą posłużyć za wstęp do ciekawych, autorskich notek.
- Po polsku. Rozmaite gameplaye, rare dropy z mobów są fajne, ale w dużej części przypadków są tego polskie odpowiedniki, które warto stosować.
- Analizujcie, łączcie i filtrujcie informacje. Żyjemy w naprawdę dużym szumie informacyjnym, dlatego to do Was należy ocena ważności danej informacji, analiza i jej opracowanie.
- Weryfikujcie informacje. W miarę możliwości sprawdzajcie informacje. Redakcje mają kontakty z wydawcami i deweloperami, a jeżeli nie, to mogą je zdobyć. Czasami jeden e-mail wystarczy.
- Podawajcie źródła. Nie każdą informację zdołacie zdobyć sami. Chociażby dlatego, że mieszkamy w Polsce. Warto dlatego docenić pracę dziennikarzy i napisać za kim podajecie daną wiadomość. Przy okazji uwiarygodni to Wasze wpisy.
- Czytajcie teksty źródłowe. Zawsze należy przeczytać oryginalny tekst, na podstawie którego ktoś napisał notkę. Po pierwsze, zawsze należy znać kontekst danej wypowiedzi czy informacji, po drugie zwykle można tam znaleźć jeszcze parę ciekawych informacji.
- Każdy popełnia błędy. Literówek i błędów nie popełniają tylko ci, którzy nie piszą. Oczywiście nie powinno być ich wcale, ale pisząc do internetu niestety nie będziecie mieć osobnej korekty i polegać będziecie wyłącznie na sobie. Warto przed publikacją przeczytać sobie na głos dwa razy, to co napisaliście. No a jeżeli błąd jednak się prześliźnie i zostanie Wam wytknięty, należy go poprawić i podziękować.
- Patrzcie szeroko. Gry to nie tylko zabawa, ale też ogromny biznes, na którym działają zasady rynkowe i nie wolno o tym zapominać. Całą masę decyzji podejmują tu księgowi, a nie sami twórcy gier, zaś firmy są od tego, by zarabiać pieniądze. Nie należy o tym zapominać przekazując swoją opinię. Nie wszystkie informacje i działania kierowane są bezpośrednio do graczy.
- Nie ma ludzi wszechwiedzących. Nie ma sensu udawać, że w każdej dziedzinie jest się ekspertem. czytelnicy chcą waszych opinii. Nie oznacza to oczywiście, że przed napisaniem tekstu nie należy sprawdzić dostępnych informacji. Czasami jednak spojrzenie z boku to naprawdę wartościowa rzecz.
- TLDR. To skrót od too long; didn't read. To prawda, że w internecie dysponujemy nieograniczonym miejscem, niestety czas skupienia i uwagi naszego czytelnika jest jak najbardziej skończony. Żyjemy w świecie, gdzie o danej grze pojawiają się setki informacji, zwiastunów i obrazków. Czasami lepiej zrobi tekstowi wklejenie jednego filmiku z YouTube, niż próba jego opisania. Zwłaszcza, jeżeli w dany tytuł nie graliście.
- Każda notka, to ważna notka. Nie zawsze będziecie pisać o swojej ulubionej grze, nie zawsze poruszycie swój ukochany temat, czasami zlecenie przyjdzie na coś zupełnie innego. Nie zmienia to faktu, że należy je napisać po prostu dobrze i bez fochów bo....
- Rzemieślnicy przed artystami. Redakcje najbardziej cenią ludzi, na których mogą polegać. Oznacza to, że ludzie którzy piszą na zadaną objętość, termin i temat dobrze, są cenniejsi, niż ci którzy napiszą teksty wybitny nie-wiadomo-kiedy. Ci pierwsi dostaną umowę na stałe, ci drudzy mogą liczyć na zlecenie raz na jakiś czas. W idealnej sytuacji oczywiście redakcja dostanie wybitny tekst w terminie zawsze. Cenieni są ludzie z pomysłami, ale też i z inicjatywą.
- Wiedzieć, co się dzieje. Przed napisaniem tekstu warto sprawdzić czy przypadkiem o czymś nie zapomnieliście. Warto sprawdzić wcześniejsze informacje. To samo tyczy się też śledzenia publikacji z mediów innych niż growe. Czasami można tam znaleźć naprawdę ciekawe tematy.
- Własne teksty. Korzystanie z informacji wydawców to jedno, ale warto też pomyśleć nad swoimi tekstami. Własne pomysły na zestawienia, opracowania, podsumowania czy analizy są zawsze w cenie.
- Dbanie o serwis. Praca w każdej redakcji to też sztuka komunikacji. Nie wszystkie Wasze pomysły da się zrealizować, ale można zawsze nimi się dzielić. Jedno co jest zawsze zakazane to podejście "Weźmy się i zróbcie"!
Mam nadzieję, że powyższe wskazówki okażą się dla Was pomocne. Powodzenia!
