Rosjanie tylko na to liczą. Tak rozpoznasz fejkowe nagrania z wojny

Rosjanie tylko na to liczą. Tak rozpoznasz fejkowe nagrania z wojny29.11.2022 10:14
Zrzut ekranu z symulacji wojskowej w Arma 3
Źródło zdjęć: © YouTube

Pole walki wyewoluowało. Działaniom kinetycznym towarzyszy dezinformacja. W sieci nie brakuje nagrań, które na pierwszy rzut oka pochodzą z linii frontu. Współczesna technologia pozwala stworzyć takie materiały w domowym zaciszu, co sprzyja propagandystom. Dobrym przykładem jest Arma 3.

Pole walki na przestrzeni kilkudziesięciu lat bardzo się zmieniło, a ważną rolę odgrywają media społecznościowe lub, najogólniej mówiąc, możliwość dynamicznej wymiany informacji. Zmieniły się również gry komputerowe i dla kogoś spoza tej branży wielkim zaskoczeniem mogą okazać się takie obrazki, jakimi raczą nas twórcy The Callisto Protocol, którzy postanowili przesunąć granicę fotorealizmu.

Niby dwa inne tematy, a jednak "wszystko układa się w logiczną całość". Wiedzą o tym twórcy Arma 3 ze studia Bohemia Interactive, którzy borykają się z pewnym problemem. Otóż nagrania z ich symulacyjnej gry wojskowej trafiają w ręce propagandystów i tak tworzone są "fejki".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

F-22 Raptor supernowoczesne myśliwce USA w Polsce

Arma 3 to potężne narzędzie

Najpierw kilka słów o tym, z jaką potęgą mamy do czynienia w kontekście Arma 3. Jednym z filarów serii Arma jest to, jak bardzo gry są otwarte na personalizację i zawartość generowaną przez użytkowników. Moderzy mogą tworzyć zupełnie nowe tereny, pojazdy naziemne, samoloty, broń, mundury, wyposażenie i scenariusze. Następnie mogą podzielić się swoimi kreacjami ze społecznością graczy.

Aktualnie istnieje ponad 20.000 modów do Arma 3 dostępnych do pobrania poprzez platformę Steam. Ta swoboda ma również swoje minusy; niektóre z nagrań (po odpowiedniej obróbce) mogą posłużyć jako potencjalny fake news. O tym problemie mówi Pavel Křižka, czyli PR Manager Bohemia Interactive.

Podczas gdy pochlebne jest to, że Arma 3 symuluje współczesne konflikty wojenne w tak realistyczny sposób, z pewnością nie jesteśmy zadowoleni z tego, że może być ona mylona z prawdziwymi materiałami z walk i wykorzystywana jako propaganda wojenna. Zdarzało się to w przeszłości (filmy z Arma 3 rzekomo przedstawiały konflikty w Afganistanie, Syrii, Palestynie, a nawet między Indiami a Pakistanem), ale obecnie treści te zyskały na popularności w odniesieniu do obecnego konfliktu na Ukrainie. Próbowaliśmy walczyć z takimi treściami poprzez flagowanie tych filmów do dostawców platform (FB, YT, TW, IG itp.), ale jest to bardzo nieskuteczne. Z każdym zdjętym filmikiem, każdego dnia wrzucanych jest dziesięć kolejnych.

Pavel Křižka

PR Manager Bohemia Interactive

Jak rozpoznać fake video?

Twórcy wyciągają pomocną dłoń i tłumaczą, jak możemy rozpoznać fałszywe nagrania. Poniżej umieszczamy instrukcję wraz z materiałem szkoleniowym.

  • Bardzo niska rozdzielczość

Nawet przestarzałe smartfony mają możliwość dostarczania filmów w jakości HD. Fałszywe filmy mają zazwyczaj znacznie niższą jakość i są celowo rozpikselowane i rozmyte, aby ukryć fakt, że pochodzą z gry wideo.

  • Trzęsąca się kamera

Aby dodać dramatyzmu, takie filmy często nie są rejestrowane w grze. Autorzy filmują ekran komputera z uruchomioną grą w niskiej jakości i z nadmiernym drżeniem kamery.

  • Często odbywają się w ciemności lub w nocy

Materiał filmowy jest często ciemny, aby ukryć niewystarczający poziom szczegółowości sceny z gry wideo.

  • Przeważnie bez dźwięku

Efekty dźwiękowe w grze są najczęściej odróżnialne od rzeczywistości.

Jak rozpoznać fake video? Ciąg dalszy

  • Nie widać ludzi w ruchu

Podczas gdy gra może symulować ruch pojazdów wojskowych stosunkowo realistycznie, uchwycenie naturalnie wyglądających ludzi w ruchu jest nadal bardzo trudne, nawet dla najbardziej nowoczesnych gier.

  • Widoczne elementy Heads Up Display (HUD)

Czasami widoczne są interfejsy użytkownika gry, takie jak wybór broni, liczniki amunicji, stan pojazdu, powiadomienia itp. Często pojawiają się one na krawędziach lub w rogach materiału filmowego. Takie elementy widzimy na głównej fotografii artykułu.

  • Nienaturalne efekty cząsteczek

Nawet najnowocześniejsze gry mają problem z naturalnym przedstawieniem wybuchów, dymu, ognia i pyłu, a także tego, jak wpływają na nie warunki środowiskowe. Zwróć uwagę przede wszystkim na dziwnie oddzielone chmury.

  • Nierealistyczne pojazdy, mundury, wyposażenie

Osoby z zaawansowaną wiedzą na temat sprzętu wojskowego mogą rozpoznać użycie nierealistycznych zasobów wojskowych dla danego konfliktu. Na przykład, w jednym z szeroko rozpowszechnionych fałszywych filmów, amerykański system obrony powietrznej C-RAM zestrzeliwuje amerykański samolot naziemny A-10. Jednostki mogą również prezentować nieautentyczne insygnia, kamuflaż itp.

Apel do graczy i "nie-graczy"

Pamiętajmy, że rozpowszechnianiu kłamstw służy możliwość dynamicznej wymiany informacji; człowiek nie ma czasu, by ciągle coś weryfikować i na tym korzystają propagandyści. Jednak ten miecz ma dwa ostrza. Możemy skorzystać z dobrodziejstw mediów społecznościowych i wysłać budzący wątpliwości materiał wprost do twórców i poprosić o weryfikację.

Sebastian Barysz, dziennikarz Polygamii

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.