Klimatyzator: co przeczytać, co obejrzeć i czego posłuchać, by lepiej wczuć się w Sniper: Ghost Warrior 2

Snajperzy - niewidzialna śmierć; ludzie, którzy spędzą kilka dni bez ruchu w jednym miejscu; najbardziej poszukiwani i znienawidzeni wrogowie. Niewątpliwie intrygują, a dookoła namnożyło się ciekawostek i mitów. Dlatego przy okazji gry Sniper: Ghost Warrior 2 pozwalamy sobie polecić książki i filmy, które lepiej przybliżą Wam profesję strzelca wyborowego. Jeśli chodzi o muzykę, pozwoliliśmy sobie na mały żart.

CO PRZECZYTAĆ? .

Peter Brookesmith - "Strzelec wyborowy. Szkolenie, uzbrojenie, technika działania"

Na dobry początek małe opracowanie historyczne. Autor sięga aż do 1773 roku, gdy po raz pierwszy użyto słowa snajper i próbuje prześledzić rolę takiego żołnierza na polu walki od czasów rewolucji angielskiej, aż po Wojnę w Zatoce Perskiej i Bośni. Oprócz tego w książce znalazło się sporo rozważań nad psychiką strzelca, opisy szkolenia i sposobów działania (wraz z relacjami snajperów) oraz oczywiście uzbrojenia i wykorzystywanej amunicji. (P.K.)

.

Andy Dougan - "Polowanie na człowieka. Historia snajperów"

Jeśli mało Wam opracowań historycznych, to z tej książki dowiecie się m.in. że na froncie zachodnim nie zapalano wieczorem/nocą trzech papierosów jedną zapałką. Snajper po zauważeniu blasku zapałki wstępnie namierzał cel, po podaniu "ognia" drugiemu palaczowi strzelec przymierzał się do strzału, przy trzecim odpalającym następował strzał. Nie noszono również fosforyzujących zegarków. (P.K.)

.

David L. Robbins - "Wojna szczurów"

Książka, która jest pierwowzorem filmu "Wróg u bram". Historia dwóch snajperów - Rosjanina i Niemca polujących na siebie w ruinach Stalindgradu. Oparta na faktach - prawdziwe są również losy niektórych innych postaci. Autor czerpał wiedzę z pisemnych relacji oraz rozmów z uczestnikami walk toczących się wtedy w mieście. (P.K.)

.

Chris Kyle "Cel Snajpera"

Chris Kyle był najbardziej znanym amerykańskim snajperem z oddziału Navy SEALS. Uczestniczył w misji w Iraku, a tamtejsi rebelianci wyznaczyli nagrodę za jego głowę, ponieważ zabił tam 255 osób. Książka jest zapisem jego wspomnień i pozwala poznać wojnę w Iraku z pierwszej ręki, a przy okazji autor nie szczędzi krytyki odpowiedzialnym za nią dowódcom i politykom. Kyle opisuje także morderczy trening snajperów, "falę" w amerykańskiej armii. O tej książce stało się głośno, gdy w lutym autor został zabity na strzelnicy przez innego żołnierza. (P.K.)

.

Wasdin Howard E., Templin Stephen "Snajper. Opowieść komandosa Seal Team Six"

Chyba mało kto nie słyszał o Team Six - elitarnym oddziale Navy SEALs. Ludzie, którzy wytropili i zabili Osamę Bin Ladena. Autor Howard E. Wasdin jest najlepszym snajper właśnie tego oddziału i przez dwanaście lat brał udział w wielu operacjach. Opisuje jak wygląda rekrutacja do oddziału SEALS, opisuje morderczy trening i zdradza szczegóły najtrudniejszych misji (m.in. tej w Somalii znanej z filmu "Helikopter w ogniu"). Może nieco zbyt sensacyjna i siląca się na "męski język" opisujący "męskie przeżycia". Napisana średnio, ale ciekawa ze względu na tematykę.

.

Petri Sarjanen - "Biała Śmierć. Najskuteczniejszy snajper w historii wojen - Simö Häyhä"

Historia życia Simo Häyhy, bohatera wojny radziecko-fińskiej, uznawanego za najskuteczniejszego snajpera w historii wojen. Był jednym z żołnierzy, o których rozbiła się Armia Czerwona - choć posiadała miażdżącą przewagę, nie mogła pokonać oporu Finów. Simö Häyhä zyskał sobie przydomek "Biała śmierć", bo ma potwierdzone 505 zabójstw z karabinu snajperskiego - wrogowie nie byli w stanie wypatrzeć zakamuflowanego w śniegu strzelca. Książka jest kompilacją różnych materiałów: biografii, wywiadów, wspomnień, dzienników bojowych itp. często mało związanych z bohaterem, przez co czyta się dość ciężko. (P.K.)

.

Wiele książek Marka Czerwińskiego jest godnych polecenia. Autor jest podpułkownikiem Wojska Polskiego, myśliwym i instruktorem strzelectwa. "Snajperzy. Wczoraj i dziś" to osiemnaście opowiadań poświęconych snajperom działającym podczas II wojny światowej, konfliktu afgańskiego, czeczeńskiego, konfliktu o Falklandy i na wojnie w Iraku. (P.K.)

.

Anthony Swofford - "Jarhead"

Większość z Was widziała pewnie film, jaki powstał na podstawie tej książki. Opowieść rozgrywa się podczas wojny w Zatoce Perskiej. Jej bohaterami są żołnierze z plutonu piechoty morskiej, którzy konfrontują własne wyobrażenia o wojnie z obiektywną frontową rzeczywistością. Anthony Swofford był jednym z nich służył w stopniu starszego szeregowego w plutonie zwiadu-strzelców wyborowych Korpusu Piechoty Morskiej USA, spędził w zatoce 6 miesięcy. Książka zawiera mnóstwo jego wspomnień, dlatego tak barwnie i żywo opisuje zarówno żołnierzy jak i sam konflikt. (P.K.)

.

CO OBEJRZEĆ? .

Snajper (Sniper) i kontynuacje (1993-2011)

Na przestrzeni czterech filmów ("Snajper", "Snajper 2", "Snajper 3" i "Snajper: Kolejne starcie", bo widocznie "Snajper 4" brzmi już głupio) znany choćby z "Plutonu" Stone'a Tom Berenger wciela się w - kto by się spodziewał - snajpera Thomasa Becketta, który za każdym razem musi wyeliminować jakiegoś arcyłotra. I za każdym razem mu się to oczywiście udaje, bo przecież dobro zawsze tryumfuje, tak? Przyznajemy: nie jest to kino najwyższej klasy (by nie powiedzieć brutalnie i wprost, że to trochę klasa Z), ale jeśli przymknie się na ten fakt oko, to nawet da się to oglądać - choć zęby mogą czasami zaboleć. Niewątpliwie jednak niemożliwością byłoby pominięcie tej serii w takim zestawieniu. (T.K.)

.

Zabójcy (Assassins) (1995)

W pierwszej chwili rzuci wam się w oczy obsada. Sylvester Stallone i Antonio Banderas w jednym filmie? Jako rywalizujący ze sobą płatni mordercy/snajperzy? Brzmi dobrze! A jeśli przyjrzycie się bliżej, to okaże się jeszcze, że za scenariusz odpowiedzialni są sami bracia Wachowscy (to w sumie ich debiut). To musi być dobre kino akcji, prawda? No... nie do końca. Umówmy się tak: specjalnie porywająco może i nie jest, ale znajdziecie tu co najmniej kilka wartych uwagi scen dla miłośników snajperów i snajperek. Dużo popcornu, popić colą, będzie dobrze. (T.K.)

.

Strzał w serce (Shot Through the Heart) (1998)

Kanadyjska produkcja telewizyjna - ale niech to nikogo nie odstrasza, bardzo proszę, bo to rzecz naprawdę godna uwagi. Dwaj mieszkajacy na terenie Jugosławii przyjaciele w czasie wojny w Serbii stają po przeciwnych stronach barykady. Chorwat Vlado Sarzinsky (Linus Roache) zostaje partyzantem, natomiast Serb Slavko Simic (w tej roli sam Vincent Perez) staje po stronie Radovana Karadžcia i jego armii. A jakby tego było mało, swoje snajperskie umiejętności wykorzystuje do strzelania do cywili. Mocna rzecz i ciągle aktualny temat. Gdy już będziecie mieć dość standardowego kina akcji ze snajperami, warto przełączyć się na ten film. (T.K.)

.

Wróg u bram (Enemy at the Gates) (2001)

Prawdopodobnie najbardziej znany film ze wszystkich umieszczonych w niniejszym zestawieniu. Ale też, nie ukrywajmy, jeden z lepszych (jeśli nie po prostu najlepszy). Słynny radziecki snajper toczy pojedynek na śmierć i życie z najlepszym niemieckiem strzelcem - a wszystko to w czasach drugiej wojny światowej, konkretnie w momencie słynnego oblężenia Stalingradu. Znakomite aktorstwo, dość wiernie oddane realia i - przede wszystkim - porywająca sekwencja finałowa tworzą z "Wroga u bram" jeden z najlepszych filmów wojennych w historii kina. No, może trochę przesadzamy - ale na pewno warto go obejrzeć! (T.K.)

.

Telefon (Phone Booth) (2002)

Historia o snajperze widziana z drugiej strony - oczami ofiary. Główny bohater nieopatrznie odbiera dzwoniący w przypadkowej budce telefon i dowiaduje się, że jeśli ją opuści, to... straci życie. A jakby tego było mało, policja bierze go za terrorystę. Lekko nie jest. Kiefer Sutherland wspina się tutaj na wyżyny aktorstwa (gra praktycznie tylko głosem) i choć Colin Farrell mógłby być jednak innym aktorem (podobno Jim Carrey był zainteresowany główną rolą, bylibyśmy zdecydowanie za takim rozwiązaniem), to nawet jego jesteśmy w stanie znieść i nawet docenić. Trzyma w napięciu. (T.K.)

.

Strzelec (Shooter) (2007)

Co prawda po (znakomitej, ehehehe... NIE) roli Maxa Payne'a trochę nie jesteśmy w stanie patrzeć na Marka Wahlberga, to jednak w tym wypadku, z okazji niniejszego zestawienia, możemy zrobić wyjątek. Film opowiada historię byłego snajpera marines, który w sumie miał zostać bohaterem narodowym, ale jakoś nie wyszło i teraz żyje na uboczu. Kraj (znaczy: USA) upomina się jednak o niego, gdy trzeba chronić życie samego Prezydenta (z dużego P). W takich chwilach żaden Amerykanin nie może odmówić, prawda? No więc właśnie. To w sumie dosyć standardowe kino akcji rodem ze Stanów, ale można je spokojnie obejrzeć bez większego bólu zębów. (T.K.)

.

Stolz der Nation (2009)

Pamiętacie "Bękarty wojny"? Kulminacyjna sekwencja toczy się tam w kinie, w którym niemieccy oficjele oglądają propagandowy film o dokonaniach pewnego dzielnego żołnierza, który sam przetrwał szturm aliantów na pewną wieżę. Mało kto wie, że on... naprawdę został nakręcony. Ma tylko sześć minut, więc tak, to w sumie żart, ale po tych wszystkich napompowanych historiach o dzielnych snajperach warto odetchnąć przy czymś lżejszym. Tę miniaturkę zwykle można znaleźć w formie dodatku na DVD z "Bękartami..." albo, no cóż, po prostu w Internecie, na jakimś YouTubie czy gdzieś - nie sądzimy, by akurat w tym wypadku było to coś karygodnego. (T.K.)

.

CZEGO POSŁUCHAĆ? .

Gdy pomyśleliśmy o muzyce kojarzącej się ze snajperami, to do głowy przyszedł mi od razu jeden utwór. Zespół Sabaton, który wszystkie swoje teksty utrzymuje w tematyce militarnej nagrał kawałek "White Death", który jest hołdem dla wspomnianego wcześniej Simo Häyhy.

Sabaton - "White Death" Z płyty "Coat of Arms" (2010)

Ale co poza tym? Jeśli są jakieś inne kawałki o snajperach, to my do nich nie dotarliśmy. Muzyka jest chyba ostatnią rzeczą, jaka kojarzyłaby się z ludźmi, których zadaniem jest leżenie w ciszy i bezruchu. Dla żartu wpisaliśmy w wyszukiwarkę artystów słowo "Sniper" - jak się okazuje, jest to dość popularna nazwa wykonawcy. Wyskoczyły nam bardzo różne rzeczy, więc nie traktujcie ich serio.

Sniper (francuski hip hop) . Sniper (japoński heavy/speed metal) .

Sniper (niemiecki thrash metal)

.

Sniper E (grime)

.

MC Sniper (koreański rap)

I tak dalej...

.

A jakie są Wasze propozycje mediów, które wprowadzą w klimat Sniper: Ghost Warrior 2?

Paweł Kamiński (książki), Tomasz Kutera (filmy), dzięki dla Piotra S., Kamila M. i Wojtka P. za pomoc w wyborze