GTA IV na Xboksa 360, Gabe Newell na konferencji Sony, zapowiedź FFVII Remastered? Co było najważniejszym wydarzeniem w historii E3?

Na E3 dzieją się rzeczy niezwykłe. Przypominamy te, które zrobiły na nas największe wrażenie.

Starcie Sony z Segą

Pierwsza edycja E3 zapowiadała się fantastycznie i taka właśnie była. Pokazano na niej między innymi Neo Geo CD i Virtual Boy – wtedy jeszcze nikt się nie spodziewał, że obie konsole marnie skończą. Wszystkich postanowiła jednak przyćmić Sega. Premierę Saturna zaplanowano na 2 września 1995 roku (tydzień przed amerykańską premierą PlayStation), lecz nagle w trakcie E3 ogłoszono, że „Saturnday” ma miejsce… już – do amerykańskich sklepów właśnie trafiło 30 tysięcy konsol.

Ruch był obliczony na wyprzedzenie Sony (obie konsole wystartowały w Japonii już w 1994 roku), ale nie udał się najlepiej. Konsol do sklepów wrzucono niewiele, niezadowoleni byli więc i gracze, i właściciele sieci sprzedaży. Na rynku pojawiło się też raptem kilka gier. Niewykluczone, że właśnie ta zagrywka była początkiem końca Segi jako producenta konsol.

Na reakcję Sony nie musielismy długo czekać. Kilka minut po zaskakującym oświadczeniu Segi, szef Sony Electronic Publishing Olaf Olafson wyszedł na podium z plikiem kartek, ale zamiast z nich skorzystać, powiedział tylko: 299. Chodziło o cenę konsoli w dolarach i choć do premiery i tak pozostawało kilka miesięcy, to kwota niższa od tej zaproponowanej przez Segę (399 dolarów) zachęcała do poczekania.

Jak pokazała historia – opłaciło się Sony.

Xbox 360 i japońskie gry

Po przetarciu szlaku przez pierwszego Xboksa, Microsoft zamierzał swoją drugą konsolę skierować do jeszcze większej grupy odbiorców. Przede wszystkim chciał dotrzeć do graczy w Japonii i pokazać, że gry z Kraju Kwitnącej Wiśni nie są wyłącznie przypisane do konsol, które produkują tamtejsze firmy.

Pierwszą jaskółką tego trendu były Blue Dragon i Lost Odyssey od Hironobu Sakaguchiego, dotąd kojarzonego z fantastycznymi seriami RPG z PSX-a i PS2. Na E3 2005 zapowiedziano też Dead Rising i Dead or Alive 4, rok później Ninety-Nine Nights i Lost Planet, a w 2008 Final Fantasy XIII – pierwszą pełnoprawną odsłonę serii, która w dzień premiery miała się pojawić na więcej niż jednej konsoli.

Tak dobiegła końca epoka tytułów na wyłączność. Jej symbolem zostało GTA IV. Dotąd gra ukazywała się na konsolach Sony i PC. Bywało, że po pewnych czasie wychodziła również na konkurencyjnych sprzętach (np. pierwszego Xboksa). PSX i PS2 miały jednak absolutny priorytet, a seria była kojarzona przede wszystkim z nimi (no i PC). "Miała" i "kojarzona" to dobre określenie...

Słynny tatuaż Petera Moore'a

Na E3 2006 Peter Moore z Microsoftu zademonstrował słynny „tatuaż” z GTA IV. Nie dość, że gra miała wyjść na X360 równolegle z premierą na PS3, to jeszcze wersja na konsolę MS miała otrzymać 2 ekskluzywne dodatki, warte 50 milionów dolarów. W tamtym momencie faktycznie wydawało się, że to X360 otrzyma najlepszą wersję gry, choć oba DLC po czasie wyszły również na PS3.

A Moore potwierdził opinię showmana. Kiedy znów pokaże nam jakiś tatuaż?

Żenująca prezentacja PlayStation 3

PS One i PS2 były ogromnymi sukcesami – Sony zdominowało nimi rynek, demolując konkurencję. Trudno się było dziwić, oba sprzęty oferowały fantastyczny zestaw gier, a firma dobrze odnajdowała się cenowo.

Pokaz PS3 był jednak przejawem buty i pychy. „Nowa generacja zacznie się wtedy, gdy my to powiemy” – twierdzili szefowie Sony, pijąc do już znajdującego się na rynku Xboksa 360. Poupychali w PS3 mnóstwo groźnie nazwanych podzespołów (słynny procesor Cell), dorzucili napęd Blu-ray – to znacznie wywindowało cenę konsoli. Za niesamowitą technologią nie od razu poszły niesamowite gry. Do dziś śmiejemy się z „Riiiidge Racera” i Giant Enemy Craba z gry Genji, w którym niesamowitą funkcją była… zmiana broni w czasie rzeczywistym. Ten film doskonale oddaje to, jak bardzo od rzeczywistości odpłynęło Sony:

O powtórzeniu sukcesu poprzedników nie było mowy. PS3 sprzedawało się średnio, premiera w Europie opóźniła się o pół roku, a gry multiplatformowe wyglądały lepiej na Xboksie 360 niż na rzekomo mocniejszej PS3. Do tego po paru miesiącach na rynek wrzucono wersję sprzętu z wyciętą wsteczną kompatybilnością.

PS3 w końcu nadrobiło dystans do konkurencji, ale ani przez chwilę nie miało szans zdominowania jej tak jak w poprzednich generacjach. Dla Sony była to bolesna nauczka. A dla konkurencji (Xbox One) powinno być lekcją, że złe wrażenie na pierwszej konferencji może odcisnąć mocne piętno na całym cyklu życia sprzętu (ale chyba jednak nie było).

Kontrolery ruchowe

Nintendo Wii mimo słabszych wnętrzności odstawiło w tej generacji PS3 i Xboksa 360, w czym zasługa kontroli ruchowej. Z początku ją wyśmiewano i szydzono z kierunku, w którym udało się Nintendo, jednak historia pokazało, że Japończycy mieli rację.

Konkurencja udała się więc w podobne rejony. Na E3 2009 ciężar ciężkości przeniósł się z przywiązanych do swoich konsol hardkorowców na grających z rzadka niedzielniaków. Microsoft pokazał Project Natal (później Kinect), obiecując niesamowitą kontrolę. Dzień później Sony odpowiedziało za sprawą PlayStation Move, „różdżki” przypominającej Wiilota.

Oba urządzenia odniosły sukces i przedłużyły życie tej generacji konsol o kilka lat. Mimo wszystko można odczuć niedosyt, bo zwłaszcza Kinecta zapowiadano jako coś więcej niż mało precyzyjną kamerkę nadającą się do mało skomplikowanych gier.

Gabe Newell na konferencji Sony

Gdyby wskazać jedną osobę, której pojawienie się na konferencji Sony byłoby największym zaskoczeniem, Gabe Newell wygrałby w cuglach. Szef Valve był bardzo długo najgłośniej narzekającym na PS3 twórcą. Nazywał konsolę „totalną katastrofą” i „stratą czasu”, mówił że Sony „straciło orientację czego chcą klienci i deweloperzy”. I tak dalej, i tym podobne.

Za słowami szły czyny, bo peestrójkowa wersja The Orange Box faktycznie była najsłabsza technicznie. Z tym że nie robiło jej Valve, a Electronic Arts. Gra miała problemy z chrupiącą animacją i czasami ładowania.

Jakież więc było zaskoczenie widzów, gdy na konferencji Sony na E3 2010 pojawił się Gabe Newell. Nie tylko nie łajał już Sony, ale zapowiedział, że Portal 2 na PS3 będzie najlepszą konsolową wersją gry. Sony wykonało fantastyczny ruch, pacyfikując krytykującego firmę twórcę. Ten zaś, choć nie wycofał się z wcześniejszych opinii, już więcej nie atakował PS3.

Trudno wskazać jedną słynną zapowiedź, jeden zwiastun, który rzuciłby publikę na kolana. Takich chwil było więcej. Halo 2, Halo 3, Killzone 2 i MotorStorm, które okazały się renderami, Super Mario Galaxy… A poza nimi mnóstwo szumu wywołały dwie poniższe.

Konami pokazuje Metal Gear Solid 2

Zwiastun, który przygotowano na E3 w 2000 roku był fantastyczny i pokazywał moc drzemiącą w PlayStation 2. Zainteresowanie filmem zapychało skromne serwery takich serwisów jak IGN (do powstania YouTube’a było jeszcze daleko). Obecni na targach natomiast zbierali się w wyznaczonych godzinach przed stoiskiem Konami, by oglądać zwiastun, co widać na poniższym filmie. Wydawało się, że seria po wspaniałym pierwszym MGS-ie może być jeszcze lepsza. Rzeczywistość nie okazała się tak kolorowa, a gra podzieliła społeczność graczy.

Nintendo pokazuje nową Zeldę, Miyamoto biega z mieczem

Amerykanie kochają Nintendo i Zeldę, więc zapowiedź The Legend of Zelda: Twilight Princess przywitali z ogromnym entuzjazmem. Zwłaszcza że gra ukazała się zarówno na GameCube’ie, jak i Wii, co z jednej strony było ukłonem w stronę fanów, z drugiej pokazywało, że nowa konsola Nintendo jest niewiele mocniejsza od poprzedniej.

Kontrowersje związane z DRM-em Xboksa One'a

Microsoft pod naporem krytyki graczy i konkurencji dosyć szybko wycofał się ze swoich planów na "always online" i inne pomysły wiązania pudełkowych gier ze sprzętem (tak jak dzieje się to na PC ze Steamem). Najlepszym podsumowaniem tego całego zamieszania było wyprodukowane już po konferencji na szybko wideo.

Wsteczna kompatybilność Xboksa One

Największe sprzętowe zaskoczenie targów E3 2015 roku i prztyczek w nos Sony pokazujący, że po pierwsze, w ogóle da się to zrobić, a po drugie, że warto to robić. Z każdym miesiącem Microsoft dodaje do programu wstecznej kompatybilności nowe tytuły, często robiąc promocje na starsze części przy okazji premier nowych (Dark Souls, Fallout), albo starszych gier danego dewelopera, jak to było z Alanem Wake'iem i Quantum Break.

Remake Final Fantasy VII i Shenmue III

Remake zapowiedziano na konferencji Sony, splendor spłynął więc na ojców PlayStation, choć brawa należą się tu bardziej Square. Gra-legenda, od lat oplotkowywana i wyczekiwana, naprawdę istniała. Pokazując, że w tej branży tak naprawdę wszystko jest możliwe. Nawet Shenmue III, które zapowiedziano na tym samym evencie.

A co było Waszym zdaniem najważniejszym, najmocniejszym momentem w historii E3?